Vitrin Tasarımı

Vitrin, bir obje hakkında fikir vermek, tanıtım yapmak ve teşhir etmek için mağazanın içinin dışarı yansımasıdır.Günümüzde vitrin tasarımına büyük önem verilmekte, tanıtımı yapılan objeler vitrin tasarımıyla bütünleşerek sergilenmektedir. Fon ve tema değişikliğinin yapıldığı vitrinlerde,müşteri beklentileri doğrultusunda özgün tasarımlar yaparak teşhir edilen ürünler genellikle dikkat çekici ve görsel zevkin son derece önemli olduğunu göstermektedir.Etkili bir vitrin insanda belli bir duyguyu belli bir düşünceyi çağrıştırmakta ve insana belli bir mesaj iletip belli bir hikaye anlatmaktadır.Marka ve teşhir edilen ürünler,vitrin konseptini geliştirerek önemli bir kitleye hitap etmektedir. Klasik süslemelerin yanında,daha farklı ve modernize edilmiş vitrin düzenlemeleri tercih edilmektedir.Güzel ve dikkat çekici vitrinler yapmak için duyguların dışa yansıması gerekmektedir.Vitrin tasarımcıları, vitrinlerini geniş alanlarda ve geniş kitlelere hitap ettiği için görkemli hazırlamalı, vitrinlerin yan yana geldiği alışveriş merkezleri görülmeye değer şıklıkta,teşhir edilen ürünler abartıdan daha çok sade ve dikkat çekici özellikte olmalıdır.

Vitrin, alıcının ürünü ilk gördüğü yerdir. Satılan ürünün  alıcı ile ilk görsel teması vitrin aracılığı ile kurulur. Bu nedenle asla küçümsenmemeli veya ihmal edilmemelidir.Ürünün görsel olarak sergilendiği bu alan alıcıda satın alma isteğini ilk uyandıran noktadır. Bu anlamda vitrin aslında satışın ilk adımının yapıldığı noktadır. Nasıl ürünün kalitesi ve fiyatı ürünün satışı üzerinde belirleyici bir etkiyesahipse vitrinler de bu noktada önemli bir yere sahiptir.Alıcının gerek ürün gerekse ürünün satıldığı mekan ile ilgili ilk izlenimleri vitrin ile oluşmaktadır. Dolayısıyla sadece ürünün değil satışın yapıldığı yer ile ilgili de ilk izlenimler vitrin aracılığı ile elde edilir. Buna karşılık vitrin satışı garantilemez. Satışın başlangıcında göz ardı edilmeyecek kadar önemliyse de satışın gerçekleşmesi pek çok önemli kritere bağlıdır. Bu nedenle vitrinin bir satış çabalarının sonuçlandırılması üzerinde etkisi genellikle azdır. Hiçbir alıcı bir vitrin düzenlemesinin ya da ürünün vitrinde duruşunun cazibesi ile satın alımda bulunmaz. Fakat doğru vitrin düzenlemesi ve ürünün doğru biçimde sergilenmesi ile satın alım yönünde bir güdülenme oluşur. Satışın sonuçlandırılması içinse diğer kriterler üzerinde durulmalıdır.

VİTRİN DÜZENLEMESİNİ ETKİLEYEN GENEL FAKTÖRLER

Satış yerindeki vitrinin düzenlenmesi her şeyden önce 3 önemli faktörün etkisi altındadır. Bu faktörler yapılacak düzenleme çalışmaları üzerinde belirleyicidir ve tüm çalışmalar bu faktörler doğrultusunda yapılır. Bu faktörleri şu şekilde saymak mümkündür :

ÜRÜN ÇEŞİDİ-VİTRİN BÜYÜKLÜĞÜ-SATIŞ YERİNİN KONUMU

Bu üç etki genel vitrin düzenlemenin sınırlarını belirler. Bu kısıtlar altında, her satış yeri kendi ürünün sergilemek için farklı yollar izlemekte ve alıcıya ürünlerini rakiplerine göre daha farklı şekilde tanıtmaya ve sergilemeye çalışmaktadır. Daha öncede belirtildiği üzere vitrin, alıcının ürün ile ilk görsel temas kurduğu nokta olduğundan, aynı ürünün satışının yapıldığı diğer yerlerden farklı bir konsept belirlemek, diğer bir ifade ile aynı ürünü farklı sergileyebilmek yaratıcılık gerektirmektedir. Bu anlamda pek çok firma, satış yerlerine danışmanlık yapmakta, iç mimarlar ve dekorasyon uzmanlarınca çeşitli yaratıcı fikirler vitrin düzenlemesinde kullanılmaktadır. İster uzmanlar tarafından yapılsın ister satış yeri tarafından düzenlensin etkili bir vitrin yaratmak; bahse konu üç etkenin iyi kavranması ve düzenlemede sürekli göz önünde tutulması ile yapılmaktadır. Ürün çeşidi vitrin düzenlemesinde anahtar rol oynar. her şeyden önce vitrinde sergilenecek olan ürünün çeşidi sergileme metodunun yanı sıra sergilenmesi gereken ortamın şartlarını da belirleyecektir. Bir giyim mağazasının vitrini ile elektronik ürünler satan bir mağazanın vitrini elbette ki çok farklı düzenlemeler gerektirecektir. Bu nedenle öncelikle ürün çeşidinin sergilenebileceği vitrin alternatifleri üzerinde durulması gerekmektedir. Örneğin gıda ürünleri için, iyi aydınlatılmış, temiz gıdanın açıkça görülebildiği kapalı ve hijyen bir vitrin düzenlemesine ihtiyaç vardır. Gıdanın nevine göre vitrin soğuk hava tertibatlı bir dolap şeklinde yapılabilir. Giyim ürünleri içinse satışa sunulmuş ürünlerden seçilmiş giysilerin uygun bir arka dekor ve materyaller ile birlikte sunumu önem kazanır. Vitrin büyüklüğü genellikle mağazanın büyüklüğü ile orantılıdır. Ayrıca faaliyet gösterilen iş kolunun gerektirdiği sergi alanı da vitrin büyüklüğü için ayrı bir önem teşkil etmektedir. Ürün çeşitliliği ve ürünlerin büyüklüğü de yine vitrin büyüklüğü ile ilintili ve düzenlemeye yön verecek kriterler olarak sayılabilir. Vitrin düzenlemesinde dikkat edilmesi gereken bir hususta satış yerinin konumudur. Ülkemizdeki benzer mağazaların bir araya toplanma eğilimi nedeniyle belirli bir ürünün satıldığı çarşı anlayışı çok rastlanılan bir kavramdır. Kuyumcuların, giyim mağazalarının belirli bir yer toplanmaları sık karşılaşılan bir durumdur. Dolayısıyla işletmenin faaliyet gösterdiği yer bu tip bir yerse rakiplerinin vitrin düzenlemesine benzer bir düzenleme getirecektir. Mağazanın bulunduğu yer çarşı niteliğinde ise hemen hemen bütün iş yerleri için standartlaşan vitrin yapıları mevcuttur. Mağaza da bir ölçüye kadar farklılaştırabildiği bir vitrinde, çevresindeki işletmelerinki gibi bir düzenlemeye gidecektir.

VİTRİN DÜZENLEMESİ

Vitrin düzenlemek etkili bir teşhir ve eldekileri daha çarpıcı göstermektir. Etkili bir vitrin insanda belli bir duyguyu belli bir düşünceyi çağrıştırmakta ve insana belli bir mesaj iletip belli bir hikâye anlatmaktadır.Vitrin sunulacak ürünlerin sergilendiği,camekanla kaplı alandır,içine yerleştirilen nesnelerin güzel görünmesini sağlayan bir sunumdur. Güzel ve dikkat çekici vitrinler yapmak için duyguların dışa yansıması gerekmektedir.Vitrin düzenleyen kişiye ‘vitrin süslemecisi ‘,‘vitrin tasarımcısı’ denilmektedir.Vitrin karşıdan bakıldığı zaman insanları belli bir noktaya odaklamalı ,ne dediği ne olduğu hemen anlaşılmalıdır.Bir vitrin tasarlarken mevsime ve çevreye uygunluğu önemli olmalıdır. Genel olarak parlak ışıklı ve renkli vitrinler insanların daha çok dikkatini çekmektedir.Daha sade vitrinler ürünün özelliklerini ortaya çıkarmaktadır.Vitrin hazırlarken tek bir şeye bağlı kalmadan detaylara önem verilerek titizlikle hazırlanmalıdır.Vitrin kişilerin dikkatini çekerek onların içeri girmesini sağlayan en önemli etkendir.Vitrin yapmak zevkli olmakla birlikte,eleştirilere de açık olmalıdır.

Özellikle giyim mağazalarında bu anlamda önemli çalışmalar yapılmakta ve bu sektör vitrin düzenleme ile ilgili trendlerin ortaya çıkış noktasını oluşturmaktadır.Moda gibi evrensel geçerliliği olan bir kavrama sahip olan bu sektördeki vitrin düzenlemeleri, genellikle uluslararası zincir mağazaların birbirleri ile rekabeti sırasında şekillenmektedir. Dünyaca tanınmış markaların satışlarının yapıldığı giyim mağazaları genelde tek tip vitrin düzenlemelerine gitmektedir. Yılda en fazla 2 ila 10 arasında farklı düzenlemeler yapan mağazalar, çabuk değişen akımlara uygun ürünlerini sergilemek için genellikle iç mimar ve dekorasyon konusunda uzmanlaşmış kişilerin tasarımlarını vitrinlerine taşımaktalar. Göreceli olarak daha küçük mağazalar ise vitrin düzenlemelerine yeteri kadar önem vermemekteler. Bu konuda genel bir eğilim olduğundan vitrin düzenlemesi anlamında aralarında önemli bir rekabet yaşanmamaktadır. Büyümeyi ve satışlarını arttırmayı hedefleyen mağazalar ise bu konuda daha bilinçli ve planlı hareket etmekteler. Giyim dışındaki sektörlerde mağaza düzenlemeleri genellikle benzer özellikler sergilemektedir. Bununla birlikte özellikle kadın tüketicilere yönelik ürün satışı yapan işletmelerin vitrin düzenlemeleri daha özenli ve farklı oluşturulmaya çalışılmakta. Diğer bir ifade ile vitrin düzenlemeleri biraz da hedef müşteri kitlesine göre yapılmaktadır. Müşterilerin cinsiyetleri, hitap edilen yaş grubu ve gelir düzeyleri vitrin düzenlemelerini etkileyen sosyo-demografik özellikler olarak dikkati çekmekte. Kadın ve erkeklerin tüketim kalıpları tamamen farklı olmakla birlikte, gelir gruplarının da tüketim kalıpları farklı özellikler göstermekte. Dünyaca ünlü markaların sergilendiği dolayısıyla üst gelir gruplarına hitap eden vitrinlerde özelikle fiyat etiketleri yer almazken, daha düşük gelir gruplarına hitap eden ürünleri satan işletmeler, bu kesimin dikkate aldığı fiyat kriterini vurgulamak amacıyla vitrinlerinde fiyat etiketlerini yer vermektedirler. Hangi gelir grubundan olursa olsun ya da tüketim kalıpları ne şekilde olursa olsun tüm müşterilerin vitrinlerde görmek istedikleri ortak hususları aşağıdaki şekilde belirtmek mümkündür:

TEMİZLİK 

Vitrin her şeyden önce temiz olmalıdır.Satılan ürün ne olursa olsun, makine parçası dahi olsa vitrin her zaman temiz ve bakımlı olmalıdır. Hiç kimse vitrinden bir ürüne bakarken vitrin camını kirli, vitrin tabanını toz içinde görmek istemez. Özellikle sergilenen ürünlerde temizlik had safhada önemlidir. Ürünlerin kirli veya bakımsız olarak yer aldığı vitrinler asla alıcıyı cezbetmediği gibi kendinden de uzaklaştırır.

AYDINLATMA

Ürünlerin günün her saatinde net olarak görülebilmesi için vitrinlerin uygun bir aydınlatma sistemine sahip olması gerekmektedir. Işık, görselliği etkileyen en önemli öğelerden biridir. Dolayısıyla ilgili ürünün kesinlikle değişik açılardan rahatça görülebilecek şekilde aydınlatılması gerekmektedir. Ürünün uygun bir aydınlatma ile daha dikkat çekici gösterilmesi mümkündür. Burada dikkat edilmesi gereken unsur aydınlatmanın etik kurallar çerçevesinde kullanılmasıdır. Örneğin ürünün hatalı ya da defolu kısımlarını saklayan, ya da ürünü olduğundan daha kaliteli gösteren aydınlatma sistemi ticari etik kuralları ile bağdaştırılamaz. Örneğin bir et satış mağazasında, ürünlerin sergilendiği soğutmalı vitrinlerde, kırmızı aydınlatma sistemlerinin kullanımı, ürünü olduğundan farklı gösterebilmektedir. Bu nedenle etik olup olmadığı tartışma konusudur.

DEKORASYON VE KONSEPT

Vitrinlerin düzenlenmesinde ürünü daha ön plana çıkarmak ve ilgi çekici kılmak için genellikle vitrin bir konsept doğrultusunda düzenlenir. Bunun için kullanılan dekorasyon malzemeleri ve vitrin arka planı çok dikkatli seçilmelidir. Vitrini ilgi çekici kılmak adına, gayri ahlaki ve küçük düşürücü öğeler kullanımı kesinlikle doğru değildir. Mizah öğesinin kullanımında da içinde yaşanılan toplumun sahip olduğu genel kabul görmüş gelenek, görenek ve ananelere dikkat etmek çok önemlidir. İlgi çekmek isterken tepki duyulan bir vitrin düzeni oluşturmak, satışların artmasını beklerken müşteri kayıplarına uğramak mümkündür.

GÜVENLİ MALZEME KULLANIMI

En başta vitrini oluşturan en önemli öğenin cam olduğu unutulmamalıdır. Vitrin camı kesinlikle kaliteli olmalıdır. Özellikle yaya kaldırımına cepheli vitrinlerin camları darbeye dayanıklı, parçalanmayan camdan imal edilmiş olmalıdır. Ufak bir darbede kırılarak hem yoldan geçen hem de vitrini inceleyen insanların güvenliğini tehlikeye atan malzeme kullanılmamalıdır. Benzer şekilde dekorasyon ve aydınlatma sistemlerinin de güvenli ve kaliteli malzemeler seçilerek yapılandırılması önemlidir. Kolay tutuşabilen, çabuk deforme olan malzemelerin kullanımı müşteriler kadar mağazanın genel güvenliği açısından da önemlidir…